Tại Việt Nam, hầu hết bệnh nhân ung thư vòm họng khi phát hiện đều đã chuyển sang giai đoạn nặng, tiên lượng xấu.
Cảnh giác khi triệu chứng vùng hầu họng kéo dài nhiều ngày
Tại buổi tư vấn trực tuyến “Những điều cần lưu ý trong điều trị ung thư vùng đầu cổ” do Bệnh viện K tổ chức, PGS.TS Ngô Thanh Tùng, Giám đốc Trung tâm Xạ trị Quốc gia – Trưởng khoa Xạ đầu cổ, Bệnh viện K chia sẻ, vùng họng miệng là cửa ngõ đầu tiên tiếp xúc với các tác nhân từ bên ngoài.
Hàng ngày, khi chúng ta ăn uống hay hít thở, các tác nhân có hại hoặc không có hại sẽ tiếp xúc với niêm mạc của toàn bộ vùng tai mũi họng, từ đường thở cho đến đường ăn ở phía trên.
Khi có bất kỳ tác nhân nào bên ngoài tác động vào thì đầu tiên cơ thể sẽ tự điều chỉnh. Trong trường hợp cơ thể không tự điều chỉnh được nữa, sẽ sinh ra các triệu chứng và chính các triệu chứng này khiến chúng ta cảm thấy khó chịu.
“Việt Nam là một đất nước có khí hậu nhiệt đới. Bên cạnh đó, ô nhiễm môi trường cũng đang là vấn đề nóng nên những bệnh về tai – mũi – họng là hết sức phổ biến”, PGS Tùng cho hay.
Khi gặp phải các triệu chứng bất thường như họng khô rát, hơi thở có mùi khó chịu, hầu họng có cảm giác sưng, vướng, theo PGS Tùng, người dân không nên quá lo lắng nhưng cũng cần được thăm khám kịp thời để tìm hiểu rõ nguyên nhân.
PGS Tùng phân tích: “Có nhiều bệnh lý thông thường liên quan đến tai – mũi – họng. Nếu là bệnh viêm họng thì người bệnh chỉ cần thực hiện các biện pháp đơn giản như ngậm nước ấm hay súc họng bằng nước muối để vệ sinh tai – mũi – họng sẽ giúp làm giảm các triệu chứng khó chịu”.
Tuy nhiên, theo chuyên gia này, trong trường hợp các triệu chứng khó chịu ở vùng hầu họng liên tục tăng về cường độ và kéo dài từ vài ngày cho đến 1 tuần, người bệnh tuyệt đối không được chủ quan.
PGS Tùng chia sẻ: “Ung thư vòm họng là một bệnh lý hiếm gặp ở vùng tai – mũi – họng nhưng cần hết sức cảnh giác. Khi có vấn đề bất thường, cần đi khám ở các chuyên khoa tai – mũi – họng để các bác sĩ kiểm tra tổn thương, sàng lọc ung thư”.
Ung thư vòm họng dễ bị bỏ sót
Theo PGS Tùng, vùng hầu họng kéo dài từ trên đáy sọ xuống đến cổ và chia làm 3 phần. Vòm họng chính là phần đầu tiên. Đây là vùng rất kín nên ung thư vòm họng thường dễ bị bỏ sót khi thăm khám, nhất là ở giai đoạn đầu.
Do đó, người dân cần tập thói quen tầm soát ung thư vòm họng định kỳ để có thể phát hiện bệnh kịp thời. Đặc biệt khi xuất hiện các triệu chứng cảnh báo đặc trưng như: đau đầu, ngạt mũi 1 bên, ù tai, thấy nổi u cục vùng hầu họng. Khi bệnh được phát hiện ở giai đoạn sớm thì hiệu quả điều trị sẽ rất cao.
Theo thống kê, với ung thư vòm họng, tỷ lệ sống thêm 5 năm sau điều trị đạt 80-90% ở giai đoạn 1 và 2; 30-40% ở giai đoạn 3 và 15% ở giai đoạn 4.
Phương pháp tầm soát ung thư vòm họng chủ yếu là nội soi, có thể là nội soi ống cứng hoặc ống mềm. Khi thực hiện thủ thuật này, các bác sĩ sẽ đưa ống soi qua đường mũi vào vòm họng để xem bề mặt vòm có nhẵn hay không. Đồng thời đ.ánh giá xem có hạch cổ hay không.
PGS Tùng chia sẻ thêm: “Thời gian gần đây, nhờ khoa học kỹ thuật phát triển, người ta đã phát hiện thêm một yếu tố nguy cơ của ung thư vòm họng là virus Epstein-Barr. Do đó, việc xét nghiệm huyết thanh để xem nồng độ virus trong m.áu cũng là phương pháp thường quy để đ.ánh giá nguy cơ mắc ung thư vòm họng”.
Những dấu hiệu cảnh báo ung thư vòm họng
Mới đây, giới âm nhạc và những người hâm mộ bàng hoàng trước tin Eddie Van Halen, nghệ sĩ guitar điêu luyện và là người đồng sáng lập ban nhạc rock Van Halen, đã qua đời vì căn bệnh ung thư vòm họng.
Van Halen đã phải chiến đấu với căn bệnh ung thư trong suốt một thập kỷ và sau nhiều lần phải ra vào bệnh viện trong năm qua, sức khỏe của ông đã giảm sút nhanh chóng. Ông qua đời ở t.uổi 65.
Mặc dù bệnh ung thư đã di căn đến gần như tất cả các cơ quan vào thời điểm qua đời, Van Halen ban đầu được chẩn đoán mắc ung thư lưỡi vào năm 2000 và đã phẫu thuật cắt bỏ, nhưng không lâu sau đó ung thư đã phát triển sang vòm họng. Dưới đây là những triệu chứng ung thư vòm họng phổ biến nhất mà bạn nên cảnh giác.
1. Những thay đổi trong giọng nói
Với ung thư thanh quản, bệnh hình thành ở thanh âm, thường gây ra khàn giọng hoặc những thay đổi khác trong giọng nói, Hội Ung thư Mỹ (ACS) cho biết. Một khía cạnh tích cực của triệu chứng này là nó có thể giúp phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm, giúp điều trị dễ dàng hơn. Theo ACS, những người bị thay đổi giọng nói (như khàn giọng) mà không cải thiện trong vòng 2 tuần nên đến gặp bác sĩ ngay lập tức.
2. Đau hoặc khó nuốt
Mặc dù các triệu chứng ung thư vòm họng có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí chính xác của khối u phát triển, nhưng đau hoặc khó nuốt là triệu chứng phổ biến ở số đông. Người bệnh có thể bị đau hoặc cảm giác nóng rát khi nhai và nuốt thức ăn hoặc cảm giác như thức ăn mắc trong cổ họng.
3. Ho hoặc đau họng dai dẳng
Điều này là khá dễ hiểu. Tất nhiên, ho và/hoặc đau họng không phải là dấu hiệu chắc chắn bạn bị ung thư vòm họng vì những triệu chứng này có thể là dấu hiệu của rất nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, bao gồm cả Covid-19. Nhưng nguyên nhân gây ra chúng rất cần được bác sĩ làm rõ. Điều này đặc biệt đúng nếu một trong hai triệu chứng này không giảm sau vài ngày.
4. Một khối u trong họng hoặc ở cổ
Nếu bạn nhận thấy khối u trong họng hoặc cổ, thì phải đi khám ngay. Theo Mayo Clinic, điều này có nghĩa là ung thư đã không được phát hiện trong một khoảng thời gian, vì ung thư vòm họng đôi khi không được phát hiện cho đến khi chúng di căn đến các hạch bạch huyết và người bệnh nhận thấy một khối lớn dần ở cổ.
5. Giảm cân
Bất cứ khi nào bị giảm cân đột ngột hoặc không mong muốn, rất có thể có điều gì đó không phù hợp xảy ra với sức khỏe của bạn. Theo Memorial Sloan Kettering Cancer, ung thư vòm họng có thể khiến bạn khó ăn và khó nuốt, có thể gây sụt cân.
